Kleszcze u zwierząt – profilaktyka, rozpoznanie i usuwanie

Ciepłe, wiosenno-letnie miesiące, aż do późnej jesieni, to doskonały czas na długie spacery i zabawy na świeżym powietrzu z naszymi zwierzakami. Niestety, to również czas wzmożonej czujności i szczególnej ochrony pupila przed kleszczami i przenoszonymi przez nie chorobami. Zagrożenie jest o tyle duże, że wkłucie kleszcza następuje bezboleśnie i często nie mamy świadomości, że na ciele naszego czworonoga żeruje pasożyt. Dyskomfortu nie odczuwa również samo zwierzę, do momentu wystąpienia pierwszych objawów zakażenia. Podpowiadamy, co warto wiedzieć o kleszczach, aby skutecznie chronić przed nimi nasze zwierzęta.

kleszcze u zwierząt

Kiedy pojawia się najwięcej kleszczy?

Najwięcej kleszczy pojawia się wiosną i jesienią, ponieważ wynika to z cyklu ich życia. Dlatego maj i czerwiec oraz wrzesień i październik to miesiące, kiedy my i nasze zwierzęta najbardziej jesteśmy narażeni na kontakt z tymi niebezpiecznymi pajęczakami. Niewykluczone, że kleszcze u zwierząt spotkamy, gdy tylko temperatura na zewnątrz osiągnie 7-12°C. Lekkie zimy sprzyjają rozmnażaniu się kleszczy, a żeby żyć niestety muszą żerować na swoich żywicielach.

Kleszcze najbardziej aktywne są przed południem i wieczorem. Mocne południowe słońce nie jest ich sprzymierzeńcem. Lubią ciepłe, wilgotne i zacienione miejsca, dlatego na swoje środowisko życia wybierają trawy, krzewy i spodnie strony liści na niższych partiach gałęzi drzew. W zasadzie można spotkać je wszędzie; w lesie, na łące, ale też na trawniku, w parku czy też na niewielkim miejskim skwerze.

Jakie choroby odkleszczowe występują u zwierząt?

Kleszcze mogą być niezwykle niebezpieczne tak dla ludzi jak i dla zwierząt. Ryzyko zarażenia się chorobą wirusową, bakteryjną lub pierwotniaczą jest niezwykle wysokie. W wielu przypadkach choroby zakaźne stanowią zagrożenie dla zdrowia i życia naszego pupila, wymagają intensywnego leczenia i są przyczyną powikłań zdrowotnych. 

Choroby odkleszczowe u zwierząt to najczęściej:

  • borelioza – wywołuje gorączkę, powiększenie węzłów chłonnych i wielostawowe zapalenie
  • anaplazmoza i piroplazmoza, które prowadzą do silnej anemii i małopłytkowości
  • erlichioza – powoduje zapalenie naczyń krwionośnych, wybroczyny i krwawe wylewy
  • odkleszczowe zapalenie mózgu, u psów występuje sporadycznie, ale w wielu przypadkach kończy się śmiercią

Większość chorób odkleszczowych u zwierząt to choroby przewlekłe lub nawracające, kiedy to po wystąpieniu objawów chorobowych następuje poprawa, a po kilku tygodniach stan zdrowia naszego zwierzaka znowu się pogarsza. 

W przypadku kontaktu naszego zwierzęcia z kleszczem, bardzo ważna jest diagnostyka i stosunkowo szybkie podjęcie leczenia. Jeśli zatem zauważymy niepokojące objawy u czworonoga: osłabienie, apatię, brak apetytu, wymioty, biegunkę, zaburzenia chodu, gorączkę lub inne objawy ze strony układu nerwowego, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza weterynarii. Możemy skorzystać również z usługi mobilnego weterynarza, oszczędzimy tym samym naszemu pupilowi stresu i trudu podróży.

Jak chronić zwierzęta przed kleszczami?

Już wiemy jak niebezpieczne dla naszego zwierzęcia jest żerowanie na nim kleszcza, lub co gorsza kilku kleszczy. Choroby odkleszczowe u zwierząt rozwijają się bardzo szybko, od 4 do 48 godzin od wkłucia się w skórę. Szybka interwencja i właściwe postępowanie może zapobiec przykrym konsekwencjom żerowania kleszcza. Trzeba pamiętać, że koty dużo rzadziej niż psy zarażają się niebezpiecznymi zarazkami, z reguły na choroby zakaźne narażone są koty z osłabionym układem odpornościowym. U psów choroby odkleszczowe występują nagminnie.

Zobaczmy, jak chronić zwierzęta przed kleszczami lub zmniejszyć ryzyko choroby odkleszczowej u zwierząt? 

  • regularnie przeglądać skórę czworonoga
  • najszybciej jak to możliwe usunąć pasożyta
  • zdezynfekować i obserwować miejsce ukąszenia
  • stosować środki profilaktyczne o działaniu odstraszającym
  • używać preparatów kleszczobójczych
  • wykonywać testy sprawdzające nosicielstwo choroby odkleszczowej
  • szczepić zwierzęta (niestety, nie na wszystkie choroby odkleszczowe u zwierząt istnieją szczepionki)
  • skorzystać z pomocy lekarza weterynarii (w przypadku zakażenia konieczna jest antybiotykoterapia, niekiedy również fizjoterapia)

Czy usuwanie kleszczy u zwierząt jest bezpieczne?

Usuwanie kleszczy u zwierząt, to najszybszy sposób na ograniczenie możliwości zakażenia jedną z wielu chorób odkleszczowych u zwierząt. Należy to jednak zrobić pewnie, szybko i umiejętnie. Kleszcza należy chwycić za głowę najbliżej skóry i energicznie pociągnąć do góry prostopadle do skóry. Można go również wykręcić, nie wolno natomiast wyrywać pod kątem ani smarować żadnymi preparatami. Najważniejsze, żeby nie uszkodzić skóry zwierzęcia i wyciągnąć kleszcza w całości. Rozgrzebywanie czy nakłuwanie skóry w celu wyciągnięcia resztek kleszcza może doprowadzić do powstawania ropni i stanów zapalnych. Jeśli nie mamy pewności, że zrobimy to dobrze, lepiej jest skorzystać z pomocy lekarza weterynarii.